Ukruszenie bądź złamanie zęba mlecznego lub stałego, może być efektem wielu działań mechanicznych. Niezależnie od tego, w jaki sposób doszło do odłamania jego części, należy jak najszybciej udać się do stomatologa, który zaproponuje metodę leczenia, dobraną do rozmiaru oraz przyczyny uszkodzenia. Jakie są najczęstsze przyczyny ukruszenia i złamania zęba? Jak wygląda jego leczenie?
Najczęstsze przyczyny ukruszeń i złamań zębów
Możemy wyróżnić bardzo dużo czynników, które skutkują odłamaniem fragmentu zęba. Będą się one jednak różnić w zależności od wieku pacjenta. Najczęstszą przyczyną ukruszonego zęba u małego dziecka jest upadek w trakcie zabawy bądź podejmowania prób nauki chodzenia.
Ryzyko urazów mechanicznych wzrasta wraz z wiekiem, dlatego do złamania zęba u młodych ludzi dochodzi przeważnie podczas uprawiania sportów (np. drużynowych, jazdy na rowerze czy rolkach) lub wypadków komunikacyjnych. U dorosłych przeważają natomiast sytuacje codzienne oraz osłabienie struktury zębów. Wśród głównych czynników, prowadzących do ukruszenia zęba, należy wymienić:
- Próchnicę – choroba prowadzi do rozpadu szkliwa, a to z kolei powoduje uszkodzenie zęba, które objawia się tworzeniem dużych ubytków.
- Niepełnowartościową dietę, ubogą w składniki odżywcze, takie jak witaminy i mikroelementy. Niski poziom wapnia oraz niedobór witaminy D mogą osłabiać szkliwo.
- Zbyt częste spożywanie pokarmów zawierających kwasy, prowadzi do zmian chemicznych w strukturze szkliwa oraz do kwasowej erozji. Skutkuje to uszkodzeniem twardych tkanek zębów.
- Urazy mechaniczne, do których dochodzi podczas uprawiania sportu kontaktowego, pobicia, gryzienia twardego pokarmu lub podważania przedmiotów np. nakrętki butelki.
- Biżuterię w jamie ustnej. Intensywne uderzanie kolczyka w zęby, może skutkować ich pęknięciem.
- Bruksizm, czyli nieświadome zaciskanie szczęki i tarcie zębami żuchwy o zęby szczęki, przeważnie w nocy.
Leczenie ukruszonego bądź złamanego zęba
Bez względu na to, w jaki sposób doszło do odłamania fragmentu zęba, zalecana jest jak najszybsza wizyta u stomatologa. Lekarz przeprowadzi wywiad z pacjentem oraz oceni stan jego uzębienia, co umożliwi dostosowanie metody leczenia do stopnia uszkodzenia. Naprawa złamanego zęba powinna mieć miejsce w jak najkrótszym czasie od momentu urazu. Obniży to koszty związane z usługą, a także zmniejszy odczuwanie bólu.
W przypadku ukruszenia niewielkiej części zęba, dentysta wyszlifuje zaostrzone krawędzie, a następnie zabezpieczy szkliwo przed bakteriami, które mogą przyczyniać się do rozwoju próchnicy. Jeżeli jednak doszło do odłamania większego fragmentu, należy go odbudować przy użyciu specjalnego wypełnienia światłoutwardzalnego. W razie bardziej rozległych uszkodzeń, należy zastosować licówki bądź korony zębowe.
W jaki sposób zapobiec ukruszeniu lub złamaniu zęba?
Aby zmniejszyć ryzyko osłabienia struktury zębów oraz ich ukruszenia, warto przestrzegać kilku istotnych zasad, takich jak:
- Właściwa higiena jamy ustnej
Regularna i prawidłowa higiena jamy ustnej pozwala usunąć resztki jedzenia i płytkę nazębną, zapobiegając powstawaniu próchnicy. Zaleca się, zatem stosowanie past i płynów do płukania, zawierających fluorek oraz dokładne szczotkowanie zębów.
- Eliminacja złych nawyków żywieniowych
Do złamania zęba może dojść w wyniku nieprawidłowych zachowań, takich jak nadużywanie alkoholu (piwa czy wina), zażywanie narkotyków (w szczególności amfetaminy), częste picie napojów gazowanych i energetycznych, spożywanie kwaśnych produktów bądź bogatych w cukry, a także jedzenie przekąsek między posiłkami.
- Odpowiednia podaż substancji odżywczych
Aby zminimalizować niebezpieczeństwo uszkodzenia uzębienia, nie wolno zapomnieć o dostarczaniu organizmowi niezbędnych składników odżywczych – witamin i mikroelementów.
- Nawadnianie
W utrzymaniu zdrowych zębów, pomaga picie wody. Nawodniony organizm produkuje większą ilość śliny, która bardzo dobrze wpływa na szkliwo.
- Regularne wizyty u stomatologa
Aby zapobiec ukruszeniu zębów, należy systematycznie odbywać wizyty u stomatologa. Dentysta skontroluje stan uzębienia oraz w razie potrzeby podejmie właściwe leczenie.
Ukruszenie bądź złamanie zęba może być spowodowane wieloma czynnikami, takimi jak urazy mechaniczne, brak zbilansowanej diety, próchnica czy nieprawidłowa higiena jamy ustnej. Niezależnie od rodzaju uszkodzenia, warto udać się jak najszybciej do stomatologa, który przeprowadzi odpowiednie leczenie.
